Тинчлик бўйича Нобель мукофоти Венесуэла мухолифати етакчиси Мария Корина Мачадога берилди

2025 йилда Тинчлик бўйича Нобель мукофоти Венесуэлалик сиёсатчи Мария Корина Мачадога топширилди. У бу мукофотга «Венесуэла халқининг демократик ҳуқуқларини илгари суришдаги тинимсиз меҳнати ва диктатурадан демократияга адолатли ҳамда тинч йўл билан ўтишдаги кураши учун» сазовор бўлди.

Нобель қўмитаси баёнотида таъкидланишича, «Тинчлик бўйича 2025 йилги Нобель мукофоти қуюқлашиб бораётган зулматда демократия оловини ёқиб, тинчлик учун курашувчи жасур ва фидойи аёлга берилмоқда. Мария Корина Мачадо — Венесуэладаги демократик ҳаракат етакчиси, Лотин Америкасида фуқаролик жасоратининг энг ёрқин намуналаридан бири» экани қайд этилган.

Мачадо сўнгги йилларда чуқур бўлинган сиёсий мухолифатни бирлаштиришга, эркин сайловлар ва вакиллик бошқаруви учун умумий асос яратишга ҳаракат қилгани билан танилган.

2024 йилда Тинчлик бўйича Нобель мукофоти Япониянинг Хиросима ва Нагасаки атом бомбардимонларидан жабрланганларни бирлаштирган Nihon Hidankyo ташкилотига берилган эди. Мукофот «ядро қуролларидан бошқа ҳеч қачон фойдаланмаслик кераклигини исботлагани учун» тақдим этилган.

Шу тариқа “Нобель ҳафталиги” доирасида йилнинг барча йўналишлари бўйича лауреатлар аниқланди:

Физиология ва тиббиёт бўйича мукофот — Мэри Брункоу, Фред Рамсделл ва Шимон Сакагучига «периферик иммунологик толерантлик бўйича кашфиётлар учун» берилди.

Физика бўйича мукофот — АҚШ олимлари Жон Кларк, Мишель Деворе ва Жон Мартинисга «электр занжирида макроскопик квант-механик туннелланиш ва энергияни квантлашни кашф этгани учун» топширилди.

Кимё бўйича мукофот — Сусуму Китагава (Япония), Ричард Робсон (Австралия) ва Омар Яги (АҚШ)га «металлорганик каркас тузилмаларини ишлаб чиққанликлари учун» берилди.

Адабиёт бўйича мукофот — венгер ёзувчиси Ласло Краснахоркаига «қиёмат даҳшати шароитида санъатнинг кучини яна бир бор тасдиқлаган ижоди учун» тақдим этилди.

Швеция Банки томонидан таъсис этилган, Алфред Нобель хотирасига бағишланган иқтисодий фанлар бўйича мукофот эса 13 октябрь куни топширилади. Барча лауреатларни тақдирлаш маросими анъанавий равишда 10 декабрь куни Стокҳолмда бўлиб ўтади.