Буюк Британияда ижтимоий тармоқларни тартибга солувчи янги қонун қабул қилинди. У асосан интернет фойдаланувчиларини хавфли контентдан ҳимоя қилишга қаратилган. Чунки ўсмир ёшдаги телефон фойдаланувчилари орасида ўз жонига қасд қилганлар кўпаймоқда, деб ёзмоқда Kazinform агентлиги.
Лондонда истиқомат қилувчи 14 ёшли Молли Расселл ижтимоий тармоқ қурбони бўлди. Талаба мобил телефонида қизиқарли фотосуратлар ва видеоларни томоша қилишни яхши кўрарди. Алгоритмга кўра, платформа сиз излаётган нарсани таклиф қилади ва шунга мос равишда таркибни кўрсатади. Натижада ўқувчи тушкунликка тушиб, ўз жонига қасд қилган. Унинг ота-онаси оғир йўқотишдан кейин ҳамон ўзига кела олмаган.
“Биз бундай вазиятга тушиб қолмаслигимиз керак эди. Айбсиз болаларни ҳимоя қилмайдиган, фақат ўз фойдасини ўйлайдиган платформаларни йўқ қилиш вақти келди. Улар ёш авлод ҳисобига пул ишлашни бас қилишлари керак”, — дейди Иан Рассел, Моллининг отаси.
Олти йиллик муҳокамалардан сўнг баҳсли қонун лойиҳаси қабул қилинди. Унга кўра, платформалар болаларга хавфли контент кўрсатганликлари учун жавобгарликка тортилади. Ҳайвонларга шафқатсизлик, гиёҳвандлик ва қурол савдоси ҳамда терроризмни тарғиб қилувчи фотосуратлар ва видеоларни ўчириб ташлаш керак. Шунингдек, вояга етмаганларнинг ижтимоий тармоқларда саҳифа очиши ҳам тақиқланган. Почта иловалари ҳам диққат билан назорат қилинади.
“Агар ижтимоий тармоқлар қонунга бўйсунмаса, улар қаттиқ жазоланади. Назорат қилувчи орган уларни глобал даромадларининг 10 фоизидан маҳрум қилиши мумкин. «Менимча, компаниялар миллиардлаб фунт стерлинг йўқотишни хоҳламайдилар», — дейди Буюк Британиянинг Фан, инновациялар ва технологиялар бўйича Давлат котиби Мишел Доунлан.
Моллининг ўлими Буюк Британия халқини ҳайратда қолдирди. Иш қўзғатилиб, судга Америка ижтимоий тармоқлари вакиллари чақирилди. Улар ўша контент ахборот мақсадида юкланганини айтиб, узр сўраш билан чекланди ва келажакда ўз платформаларини хавфсизроқ қилишга ваъда берди. Аммо мутахассисларнинг айтишича, миллионлаб интернет фойдаланувчиларининг постларини кузатиш мумкин эмас.
“Интернетни тартибга солиш ҳақида гап кетганда, сиз кўз ўнгингизда Ёввойи Ғарбни тасаввур қилишингиз мумкин. Янги хавфсизлик модели ихтиро қилинган тақдирда ҳам, одамлар уни айланиб ўтиш йўлини топадилар. Шунинг учун фойдаланувчилар ўзлари эҳтиёт бўлишлари керак”, — дейди Young Minds хайрия ташкилоти вакили Олли Паркер.
Яқинда Британия ҳукумати расмийларга ТикТок ижтимоий тармоғидан фойдаланишни тақиқлади. Чунки Хитой платформаси фойдаланувчиларнинг телефон рақамлари ва геолокацияси каби шахсий маълумотларини сақлаши ва учинчи шахсларга узатиши мумкин. Аввалроқ АҚШ ва Канада ҳам худди шундай чекловларни жорий қилган эди.