Dunyodagi eng katta quyosh teleskopi yulduzlarni kuzatishning birinchi natijalarini taqdim etdi. DKIST (Daniel K. Inouye Solar Telescope) teleskopi 2022-yil 23-fevralda ishga tushirilgandi. Bu haqda Science Alert ma’lum qilmoqda.
Qurilma quyosh tojining yuqori aniqlikdagi tasvirlarini taqdim etadi. Shunday qilib, u 20 kilometrgacha bo‘lgan ob’yektlarni ko‘rsatadi. Olimlar bu ma’lumotlar yulduzlar haqidagi fikrlarimizni yaxshilashiga umid qilmoqda.
Teleskop Maui shtatidagi Xaleakala tepaligi yaqinida o‘rnatilgan. Yaqinda u quyosh dog‘ining yaqindan olingan suratini taqdim etdi. Umbra deb nomlanuvchi qorong‘u hududning kattaligi taxminan Yerning diametriga teng.
Surat Parker zondi 25-fevral kuni Quyoshga yaqinlashganda olingan. Olimlar quyosh hodisalari haqida ko‘proq ma’lumot olish uchun zonddan olingan ma’lumotlarni DKIST teleskopidagi ma’lumotlar bilan birlashtirdilar.
Teleskop quyosh dog‘lari, quyosh chaqnashlari va koronal massa ejeksiyonlari kabi quyosh hodisalarini o‘lchash uchun mo‘ljallangan. Olimlarning ta’kidlashicha, hozir bunday kuzatishlar uchun eng yaxshi vaqt, chunki Quyosh minimal vaqtdan keyin faollashadi.
Ma’lumki, Quyoshning faoliyati 11 yillik siklda boradi. Avvalgi eng past ko‘rsatkich 2019-yil dekabrida bo‘lgan edi. Maksimal ko‘rsatkich 2025-yilning yozida kutilmoqda.
Quyosh chaqnashlari Yerga ta’sir qilishi mumkin. Bizning sayyoramiz magnit maydon bilan himoyalangan bo‘lsa-da, geomagnit buzilishlar aloqa va navigasiya tizimlarini buzishi mumkin. Bundan tashqari, mash’allar orbitada kosmik kemalarga tahdid soladi. Olimlar ularni qanday qilib yaxshiroq bashorat qilishni o‘rganish uchun tadqiqot olib bormoqda.
