XXI асрнинг энг катта кашфиёти қурилиши бошланди

Дунёнинг энг катта телескопининг қурилиши бошланди. Таъкидланишича, ушбу проект охирига етганида дунёнинг энг улкан илмий кашфиётларидан бирига айланади. Маълумотларга кўра, радио телескоп билан боғлиқ қурилиш ишлари 2028 йилда тамомланади.

Астрофизикадаги энг катта муаммоларни ҳам ҳал қилишни кўзда тутувчи мазкур қурилма ўзга сайёраларни ҳам кузатиш имконига эга бўлади. Неча йиллардан буён бошқа сайёраларни кузатишда радио телескоплар катта ёрдамчи бўлиб келмоқда. Бироқ ушбу радио телескоп янада кенг қиррали эканлиги билан ажралиб туради дейилмоқда. Эйнштейннинг назарияларининг энг хассос, нозик жиҳатларини ҳам ўзида мужассам қилувчи бу радио телескоп келажак учун кенг имкониятлар эшигини очиши кутилмоқда.

СКА ташкилотининг менежери проф. Фил Диамонд, “Бу 30 йилдан буён давом этаётган йўл. Дастлабки 10 йили фикр ва мулоҳазаларни бир хулоса остида жамлаш учун кетди. Иккинчи 10 йил эса технологияни етарли даражада тайёрлашга сарфланди. Охирги 10 йил мукаммал дизайн, ҳудудларнинг хавфсизлиги ва ҳукуматларнинг ўзаро шартнома, ташкилот тузишлари учун сарфланди” деди.

Телескопнинг илк архитектураси, 200 тача параболик антенна билан Ноел дарахтларига ўхшаш 131 жуфт қутбли анетннани ўз ичига олади. Ушбу телескоп, улкан портлашдан кейинги дастлабки бир неча юз миллион йилда тарқалган сигналларни ҳам ўз ичига қамраб олган ҳолда, дунёдан миллиардлаб ёруғлик йил узоқликдаги космик манбалардан келган энг заиф радиосигналларни ҳам текширишни йўлга қўйиши зарур.

Ушбу СКА нинг энг катта вазифаларидан бири коинотдаги энг кўп элемент бўлган водороднинг келиб чиқиш тарихини текширишдан иборат бўлади дейилмоқда.